ایسنا/فارس ابتلا به شپش سر، در همه گروه‌ها ديده مي‌شود، براي اين بيماري ثروتمند و فقير، شهري و روستايي، دختر و پسر و سن و سال افراد تفاوتي ندارد و نمي‌توان علت را در توجه افراد به بهداشت جست و جو كرد. شپش سر شايد عادل‌ترين بيماري است كه همه را به شكل يكسان تهديد مي‌كند.
به گزارش ايسنا، مسئول گروه آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشكي شيراز نيز تاكيد دارد كه نبايد ابتلا به بيماري شپش سر را ملاكي براي ميزان توجه افراد به مسائل بهداشتي قلمداد و فرد مبتلا و خانواده او را به رعايت نكردن بهداشت فردي، متهم كرد.
دكتر محمدرضا كريمي با بيان اينكه نقش والدین در مهار مشکل شپش سر بسیار مهم است، گفت: والدين بايد به صورت مرتب سر کودک خود را از نظر وجود تخم‌های شپش که به موها چسبیده است، بررسی كرده و با مشاهده آنها، بی درنگ با مشورت پزشک و مراقب سلامت خانواده خود یا مراقب سلامت مدرسه و مهدکودک فرزندشان، درمان صحیح شپش سر را آغاز کنند.
او گفت: در حیطه پیشگیری نیز پدر و مادرها باید به فرزند خود بیاموزند که از وسایل شخصی افراد دیگر اعم از همکلاسی، همبازی، دوست و حتی برادر و خواهر خود استفاده نکنند، این وسایل شامل شانه، برس، گل سر، کش مو، تل و گیره سر و کلیپس، کلاه، مقنعه، روسری، حوله، لباس و مواردی از این قبیل است.
به گفته اين كارشناس مسائل پزشكي، شپش سر، جزو حشرات طبقه بندي مي‌شود كه هم اندازه يك دانه كنجد است و براي زنده ماندن بايد بين موهاي سر انسان زندگي و همانجا تخم‌گذاري و از خون پوست سر تغذيه كند.
كريمي در پاسخ به اين سئوال كه چه کسانی به شپش سر مبتلا می شوند؟ گفت: همه افراد جامعه استعداد ابتلا به شپش سر را دارند، در اين بيماري، فقير و غني و مرد و زن و سن و سال معنا ندارد.
او در خصوص چگونگي ابتلا به شپش سر گفت: راه اصلی انتقال شپش از یک فرد به دیگری از راه تماس مستقیم موی سر دو نفر یا استفاده مشترک از وسایل فرد دیگر است، بنابراين استفاده از شانه و برس دیگران، استفاده از گل سر، کلیپس یا گیره یا کش مو و تل دیگران و استفاده از مقنعه، روسری، کلاه، تخت خواب، لباس و حوله دیگران مي‌تواند زمينه‌اي براي ابتلا فرد باشد. شپش قدرت پرواز ندارد؛ بنابراین نمی‌تواند از روی سر یک فرد به روی سر فرد دیگر بپرد.
كريمي در مورد نشانه‌های آلودگی به شپش سر، دیدن شپش و به ویژه دیدن تخم‌های شپش كه به بيخ مو چسبيده است را مهمترين نشانه اعلام و اضافه كرد: به تخم شپش رشک می‌گویند، رشک‌ها بسیار ریز و سفید رنگ بوده و با ماده‌ای چسب مانند به موی سر مي‌چسبند و به راحتی از مو جدا نمی‌شوند، بنابراین نباید آنها را با شوره سر اشتباه گرفت. البته دیگر نشانه ابتلا به شپش سر، خارش شدید پوست سر به دلیل تغذیه شپش از خون پوست سر است.
مسئول گروه آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشكي شيراز در خصوص راه‌هاي درمان شپش سر 6 گام معرفی و تاكيد كرد: گام نخست، وحشت نکردن از ابتلا به شپش سر است. شپش سر سلامتی را به خطر نمی‌اندازد و بیشتر آزاردهنده است؛ البته گاهی به دلیل خاراندن پوست سر، زرد زخم ایجاد می‌شود که زرد زخم آسیب‌هایی برای بدن به همراه دارد.
او اضافه كرد: گام دوم، بررسی تمام اعضای خانواده و اطرافیان و دوستان نزدیک فرد از نظر ابتلا به شپش و گام سوم نیز شستشوی سر تمامی اعضای خانواده، اطرافیان و دوستان نزدیک فرد مبتلا، با شامپو “پرمترین” یا لوسیون دایمتیکون، به میزان دو بار، به فاصله هفت تا 10روز است.
اين كارشناس، گام چهارم در این زمینه را جداسازی تخم‌های شپش از موها عنوان و اضافه كرد: شامپوی پرمترین با اینکه شپش را از بین می‌برد، اثري روي تخم شپش ندارد بنابراين براي جداكردن تخم شپش يكي از بهترين راه‌ها استفاده از شانه‌هاي دندانه ريز است و بايد به آرامي و به شكل مداوم و مرتب، مو را به ويژه موهاي پشت سر و گوش‌ها را شانه كنيم و اين كار را تا زمان استفاده مجدد از شامپوي پرمترين يا لوسيون دايمتيكون ادامه دهيم.
کریمی محلول آب و سرکه را که از ترکیب نصف لیوان آب و نصف لیوان سرکه تهیه می‌شود، برای ریزش تخم‌های چسبیده به دندانه‌های شانه موثر دانست و گفت: لازم است پس از هر بار استفاده، شانه را 10 دقیقه در آب جوش انداخته و آن را با آب و صابون بشوییم.
اين كارشناس اما در مورد گام پنجم، گفت: شست شوی تمام لوازم و لباس‌هاي شخصي شامل مقنعه و روسری‌ها، ملافه‌ها، روبالشتی‌ها، کلاه و عروسک‌های پارچه‌ای به مدت 20 دقیقه در آب جوش و سپس شست و شوی آنها و یا قرار دادن در کیسه پلاستیکی و بستن در کیسه به مدت دو هفته، سپس اتو کردن همه درزها است.
کریمی اضافه کرد: گام ششم نیز این است که بعد از هفت تا 10 روز، بار دیگر فرد مبتلا، تمام اعضای خانواده، اطرافیان و دوستان نزدیک او، سرخود را با شامپو پرمترین بشویند.
مسئول گروه آموزش و ارتقای سلامت دانشگاه در خصوص روش صحیح استفاده از شامپو پرمترین، گفت: ابتدا باید موها را پس از خیس کردن با آب، به شامپوی پرمترین یا لوسیون دایمتیکون آغشته کنیم، شامپو یا لوسیون باید به پوست سر و ساقه مو برسد، سپس به آرامی و برای مدت 10 دقیقه پوست سر و موها را با کف شامپو پرمترین ماساژ داده و در آخر سر و موها را با آب می شوییم، شانه کردن موها با شانه دندانه ریز حین استفاده از شامپو پرمترین یا لوسیون دایمتیکون توصیه می‌شود.
او در پاسخ به اين سئوال كه آیا روش‌های عامیانه برای درمان شپش سر مؤثر است؟ گفت: استفاده از حشره کش، نفت، بنزین، گازوئیل، روغن موتور و سس مایونز در درمان شپش هیچ اثری ندارد و فقط به فرد آسیب جدی می‌زند، کوتاه کردن مو در درمان شپش سر لازم نیست و خارج کردن فرد مبتلا از مدرسه نیز به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
كريمي در پاسخ به اين پرسش كه آیا امکان ابتلای مجدد به شپش سر وجود دارد؟ گفت: همیشه ممکن است دوباره به شپش سر مبتلا شویم، چرا که بر خلاف برخی بیماری‌ها، ابتلا به شپش سر در فرد ایمنی ایجاد نمی‌کند.
منبع خبرگزاری ایسنا