علائم گرفتگی رگ های قلب 
گرفتگی رگ های قلب یک بیماری خطرناک است که می تواند منجر به بروز سکته قلبی، سکته مغزی و… شود. ممکن است این بیماری را با نام های دیگری همچون تصلب شرایین، انسداد عروق و یا نام انگلیسی آن یعنی آترواسکلروزیس (Atherosclerosis) بشناسید. رگ های قلب مسیرهایی هستند که خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی را به تمام اعضا و ارگان های بدن منتقل می کنند. در حالت عادی و در بدن یک فرد سالم، دیواره داخلی این رگ ها صاف بوده و خون به راحتی در درون آنها جریان می یابد. اما رگ های منسدد این چنین نیستند. یک یا چند قسمت از دیواره آنها توسط پلاک هایی از کلسترول، چربی، کلسیم و سایر املاح موجود در خون پوشیده شده است. این امر مانع حرکت روان و آسان خون می شود و موجب ایجاد اختلال در خون رسانی به قسمت خاصی از بدن می گردد.
تشخیص بیماری مذکور (گرفتگی رگ قلب) در مراحل اولیه بسیار دشوار است. چرا که علائم گرفتگی رگ قلب در این مراحل خود را نشان نمی دهند. در برخی از موارد ممکن است هرگز علامتی نداشته و فرد به صورت ناگهانی دچار حمله قلبی شود. اما در موارد دیگر، هنگامی که بیماری به مراحل حاد خود رسیده باشد و یا یکی از پلاک ها بترکد علائمی از بیماری دیده خواهد شد. این علائم با توجه به نوع و میزان گرفتگی رگ در افراد مختلف متفاوت هستند. آشنایی با آنها می تواند کمک شایانی در شناسایی و درمان سریع این عارضه و جلوگیری از حملات یا عوارض خطرناک تر آن باشد. از جمله مهمترین این نشانه ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1. درد قفسه سینه (آنژین صدری)
یکی از مهمترین علائم مربوط به بیماری های قلبی و عروقی، احساس درد در قفسه سینه یا همان بیماری آنژین صدری است. زمانی که یکی از رگ های منتهی به قلب تنگ شود و یا توسط پلاک هایی مسدود شود خون و اکسیژن کافی به قلب نرسیده و احساس فشار یا درد در قسمت قفسه سینه ایجاد می شود. این درد امکان دارد در شانه ها، گردن، فک و بازوها نیز حس شود. درد قفسه سینه را باید جدی بگیرید. اما به خاطر داشته باشید که این دردها همیشه علامت گرفتگی رگ ها نیستند. گاهی ممکن است مشکلات گوارشی یا عوامل دیگر نیز منجر به بروز درد در قسمت قفسه سینه شوند. بنابراین قبل از مشورت با پزشک متخصص و انجام آزمایش های لازم دچار استرس و تشویش نشوید.
2. تپش قلب
تپش قلب نامنظم یکی دیگر از علائم گرفتگی رگ های قلب است. فردی که به بیماری آترواسکلروزیس مبتلا است گاهی دچار تپش قلب آزار دهنده می شود. این حالت نه تنها در زمان فعالیت بلکه حتی در حال استراحت هم ممکن است پیش آید.
3. تنگی نفس
تنگی نفس می تواند علل مختلفی داشته باشد. اگر دستگاه تنفسی شما کاملا سالم است و به هیچ کدام از بیماری های ریه مبتلا نیستید ممکن است این علامت در اثر گرفتگی رگ های قلب نمایان شود. اگر با وجود اینکه فعالیت سنگینی انجام نداده اید دچار تنگی نفس همراه با تپش قلب شدید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
4. تعریق بیش از حد
عرق کردن بیش از حد هم می تواند یکی از نشانه های گرفتگی رگ قلب باشد. اگر دائما از تعریق زیاد گلایه دارید و همزمان برخی از علائم دیگر را هم در خود مشاهده می کنید بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
5. احساس ضعف و خستگی
قرار نیست شما یک فرد خستگی ناپذیر باشید. اما اینکه در تمام ساعات شبانه روز احساس خستگی، بی حالی و ضعف کنید امری غیر طبیعی است. گاهی اوقات، خستگی مداوم می تواند حاکی از گرفتگی رگ های قلب باشد. بنابراین این نشانه را جدی بگیرید. علت آن را بیابید و در صدد درمانش برآیید.
6. سرفه کردن
سرفه کردن فرآیندی غیر ارادی است که گاه ممکن است در اثر نارسائی قلبی و گرفتگی عروق قلب ظاهر شود. چنین افرادی معمولا از سرفه های مزمن شبانه رنج می برند. سرفه مربوط به بیماری قلبی ممکن است خشک و آزار دهنده باشد. اما در شرایط حادتر کف آلود و همراه با خلط خونی هستند.
علائم دیگر
بیمارانی که دچار گرفتگی رگ قلب هستند ممکن است علاوه بر علائمی که در بالا ذکر کردیم از موارد دیگری هم گلایه داشته باشند. احتمالا آنها دچار سوءهاضمه خواهند شد. احساس درد ناگهانی در قسمت های مختلف بدن مانند گردن، فک ، بازوها و پاها احساس می کنند. سرگیجه شدید می گیرند یا دچار لکنت زبان می شوند. در مردان، انسداد عروق قلب می تواند موجب اختلال در نعوظ شود.
چه کنیم دچار گرفتگی رگ قلب نشویم؟
علی رغم اینکه تشخیص علائم گرفتگی رگ قلب دشوار است، اما راه های بسیار ساده ای برای جلوگیری از این بیماری وجود دارد. برای آنکه به راحتی از این بیماری پیشگیری کنید در گام اول باید علل ابتلا به این بیماری و عوامل تشدید کننده آن را بشناسید. سپس از این عوامل دوری جسته و عادات درست و پیشگیری کننده از انسداد عروق را جایگزین آنها بکنید. با هم به بررسی «عوامل آسیب زا» و «راه های پیشگیری» می پردازیم.
عوامل تشدید کننده انسداد عروق قلب
یک دلیل مشخص و تعریف شده برای بیماری گرفتگی رگ قلب وجود ندارد. اما فاکتورهایی وجود دارند که می توانند در طول زمان موجب ایجاد رسوبات مختلف در دیواره داخلی قلب و تشکیل پلاک در آن گردند. از جمله این فاکتورها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سیگار کشیدن
- تنفس و قرار گرفتن مداوم در هوای آلوده
- بیماری دیابت و بالا بودن دائمی قند خون
- فشار خون بالا
- اضافه وزن و چاقی
- کلسترول بالای خون
- افزایش چربی های خاص مانند تری گلیسرید در خون
- عدم تحرک بدنی
- مصرف الکل
- ژنتیک
- افزایش سن و ورود به دوران سالمندی
کنترل بیماری گرفتگی رگ قلب و پیشگیری از آن
حال که با برخی از علل اصلی بروز بیماری رگ قلب آشنا شدید می توانید گام های مؤثری در جهت پیشگیری از آن بردارید. برخی از موارد مانند ژنتیک و یا افزایش سن قابل پیشگیری نیستند. اما افرادی که چنین شرایطی را دارند باید برای احتیاط تحت کنترل پزشک متخصص قرار گیرند. در مقابل، موارد دیگر را به راحتی می توانید از زندگی خود حذف کنید. برای مثال، از مصرف الکل و دخانیات خودداری نمایید. غذاهای دارای کربوهیدرات و چربی بالا را از برنامه غذایی خود حذف کرده و مواد غذایی سالم و پر از ویتامین را جایگزین آنها بکنید. ورزش کنید و وزن خود را در حالت ایده آل نگهدارید. اگر به بیماری هایی چون فشار خون بالا، چربی خون و یا قند خون بالا مبتلا هستید با مصرف دارو و اجرای توصیه های پزشک، بیماری خود را کنترل کنید.
تشخیص بیماری گرفتگی رگ قلب
با توجه به نکات ذکر شده، افرادی که یک یا چند مورد از علائم گرفتگی رگ قلب را در خود مشاهده کردند و یا اینکه در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند باید به پزشک متخصص مراجعه کنند. در این میان، خانواده هایی که عضو سالمند در منزل دارند نباید از بررسی وضعیت ایشان غافل شوند. چون سالمندان نیز جزو افراد در معرض خطر محسوب می شوند. جهت تشخیص قطعی گرفتگی رگ قلب اعمال زیر انجام می شود:
- ابتدا معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام و ضربان قلب بیمار بررسی می شود.
- آزمایش خون جهت بررسی میزان قند و چربی خون انجام می شود.
- در صورت نیاز با انجام سونوگرافی، میزان تغییرات فشار خون در قسمت های مختلف بدن بررسی می شود. این امر می تواند در تعیین محل های گرفتگی رگ ها کمک کند.
- سی تی اسکن گرفتگی رگ ها انجام می شود تا محل دقیق انسداد مشخص شود.
درمان گرفتگی رگ قلب
تغییر سبک زندگی بهترین راه پیشگیری و حتی درمان انسداد عروق قلب است. اما با توجه به تشخیص پزشک ممکن است فقط این مورد کافی نباشد. در این صورت، در گام اول با تجویز دارو و در مراحل بعدی از طریق اعمال جراحی، بیماری را درمان خواهند کرد.
سالمندان و گرفتگی رگ های قلب
آترواسکلروزیس در هر سنی ممکن است ایجاد شود. اما معمولا سال ها طول می کشد تا علائم گرفتگی رگ قلب مشاهده شوند. از این رو اغلب این علائم در سالمندان ظاهر می شوند. از سوی دیگر، درصد بالایی از سالمندان دچار بیماری های پیش زمینه ای گرفتگی عروق قلبی از جمله فشار خون بالا، دیابت و چربی بالا هستند. بنابراین احتمال اینکه رسوباتی در رگ های قلب به وجود آید در سالمندان بیش از جوانان است. در وهله اول توصیه می شود سالمند خود را در فواصل زمانی مشخص نزد پزشک متخصص ببرید. اگر بیماری قلبی و گرفتگی رگ ها تشخیص داده شد لازم است توجه بیشتری در مراقبت از سالمند خود به خرج دهید.
تنها گذاشتن سالمند مبتلا به بیماری قلبی به هیچ وجه کار صحیحی نیست. این بیماران باید داروهای خود را طبق برنامه مصرف کنند. برنامه غذایی سالمی داشته باشند. در صورت امکان ورزش و فعالیت بدنی داشته باشند. اگر پرستار سالمند استخدام کرده اید حتما خیالتان راحت خواهد بود. در ضمن بهتر است اقدامات مربوط به مراقبت از بیمار در هنگام حمله قلبی را فرا بگیرید.
5/5 – (3 امتیاز)