آسم چیست ؟
آسم به معنی تنگی نفس است. بیماری ای مزمن که با التهاب و تنگ شدن مجاری تنفسی همراه است و ناشی از عوامل محیطی و ژنتیکی می باشد. آسم بیماری حمله ای می باشد و در فاصله های زمانی مشخص بروز می کند. معمولاً حملات آسم کوتاه مدت است. افرادی که مبتلا به آسم هستند نفس کشیدن برایشان سخت می شود، زیرا مجاری تنفسی در ریه های آنها باریک تر است. افراد مبتلا به آسم نسبت به استنشاق بسیاری از مواد حساس می شوند و با واکنش بیش از حد نسبت به مواد دچار التهاب و تورم خواهند شد. التهاب باعث حساس شدن راه های تنفسی و افزایش حساسیت مجراها به واکنش های آلرژیک می شود.
علت ایجاد آسم
بسیاری از عوامل مختلف محیطی و ساختار ژنتیکی می تواند در ایجاد آسم موثر باشد. آسم می تواند حساسیت زا یا غیر حساسیت زا باشد. آسم آلرژیک « حساسیت زا » تا حدی به ژنتیک بستگی دارد و بیشتر در خانواده های مبتلا به آسم و آلرژی شایع دیده می شود. در ادامه برخی از مهم ترین عوامل ایجاد آسم را بیان می کنیم:
-
داشتن آلرژی
معمولاً بیشتر افرادی که آسم دارند به آلرژی نیز دچارند. آلرژی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به موادی که برای اکثر مردم بی ضرر است، واکنش نشان می دهد. برخی از این موارد عبارت اند از: گلها و گیاهان مخصوصاً گرده آن ها، گرد و غبار، موی حیوانات و قارچ.
-
استعمال سیگار
دود سیگار برای شخصی که سیگار می کشد و افرادی که تحت تاثیر دود آن «دود دست دوم» قرار دارند موجب افزایش احتمال ابتلا به آسم، عفونت های تنفسی و … می شود. همچنین در نوزادانی که مادر آن ها در طی بارداری سیگار یا مواد مخدر مصرف می کند احتمال ابتلا به بیماری هایی از جمله آسم نسبت به بقیه بیشتر است.
-
عوامل محیطی
1.شرایط آب و هوایی:
هوای سرد، هوای بسیار خشک، هوای دارای رطوبت زیاد، هوای مه آلود
2. مواد آلوده کننده:
دود، بخارهای شیمیایی، دخانیات، نیتروژن دی اکسید، گوگرد دی اکسید، مواد شیمیایی، ذرات مضر معلق در هوا، اوزون تروپسفری
3.عوامل طبیعی:
گردههای علف، چمن، درختان و گیاهان، پر، کرک، پشم، پرز، انواع کپک، مواد معطر
-
فشار های روانی و استرس:
شیوع آسم در بین افرادی که فشار های روانی و استرس بیشتری را تحمل می کنند بیشتر است.
-
عوامل ژنتیکی:
آسم می تواند از پدر و مادر به فرزند منتقل شود. درصورت مبتلا بودن یک والد به آسم احتمال ابتلا فرزند به آسم 25% و در صورت مبتلا بودن هر دو والد به آسم احتمال ابتلا فرزند50% است.
-
سابقه ی عفونت های ویروسی:
احتمال ابتلا به آسم در افرادی که در کودکیشان عفونت های ویروسی زیادی داشته اند بیشتر است.
کرونا آیا بعد از تزریق واکسن کرونا ناقل کرونا هستیم؟
انواع آسم
آسم تحت تاثیر علت، سن و شدت انواعی دارد که عبارت اند از:
-
آسم کودکان:
آسم در کودکان بیشتر شایع است. اگر فرزند شما به سختی نفس بکشد یا نسبت به مواد آلرژی زا حساسیت زیاد داشته باشد، با احتمال بیش تری برای ابتلا به آسم روبرو است.
-
آسم بزرگسالان:
افراد در هر سنی می توانند مبتلا به آسم شوند ، حتی اگر در کودکی آسم نداشته باشند ولی آسم در بزرگسالان اغلب پایدار است.
-
آسم فصلی:
این نوع آسم در زمان های خاصی اتفاق می افتد ممکن است در بهار به علت گرده ها یا در پاییز به علت هوای سرد باشد. در زمان های دیگر فرد آسم دارد اما علائم آن بروز نمی کنند.
-
آسم شغلی:
افراد ممکن است به مرور زمان از آلودگی هایی که به خاطر شغل با آن ها در ارتباط است، مبتلا شود. برای مثال افرادی که در کارخانه ها با بخار های سمی ، گرد و غبار و… کار می کنند.
-
آسم شدید:
این نوع علائم نسبتا دائمی دارد و با وجود استفاده از داروها فرد بهبود کامل نمی یابد اما می تواند علائم آن را کنترل کند.
علائم آسم
علائم آسم بستگی به نوع آن دارد. همچنین هر فردی همه علائم را تجربه نمی کند و ممکن است بعضی از آن ها را داشته باشد. علائم عبارت اند از:
• سرفه خشک مخصوصا هنگام خندیدن، قدم زدن یا ورزش
• خلط
• خس خس سینه «صدای سوت هنگام تنفس»
• تنگی نفس
• احساس فشار و سفت شدن قفسه سینه
• خستگی
• سرماخوردگی هایی که بیش از 10 روز طول می کشند.
با وجود بیش از یکی از علائم اگر مکررباشد، در شب و اوایل صبح بدتر شود ، تحت تاثیر هوای سرد عود کند، با مصرف بعضی از داروها مثل آسپرين بد تر شود؛ احتمال ابتلا وجود دارد و باید به پزشک مراجعه کنید. دقت کنید خس خس سینه و سرفه در کودکان بسیار شایع است، پس اگر کودک شما هنگام خس خس سینه هنوز شاد و فعال است و به نظر نمی رسد مشکلی در تنفس داشته باشد، احتمالاً این بیماری آسم نیست.
بیماری های ریه انواع بیماری های ریوی ( علائم بیماری های ریوی )
پیشگیری از بیماری آسم
جلوگیری کامل از آسم میسر نیست اما رعایت برخی موارد می تواند در کاهش بروز آن کمک کننده باشد. از جمله مواردی که می توان با رعایت آن ها از آسم پیشگیری کرد عبارت اند از: جلوگیری از مواجهه با عامل های محرک آسم، کاهش ساعت های حضور در فضای باز در فصل گرده افشانی، دوری از تماس نزدیک با حیوانات، استفاده از داروهایی که باعث جلوگیری آسم می شود، انجام آزمایش ها برای تشخیص و دوری از ورزش در هوای سرد.
چه گروه هایی بیشتر دچار آسم می شوند؟
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در جهان بيش از 300 ميليون نفر مبتلا به آسم هستند و این تعداد درحال افزایش است. در كشور ما، شيوع آسم در كودكان تقریباً 13٪ است كه متاسفانه این درصد نسبت به گذشته افزایش یافته است. میزان شیوع آسم در پسران دو برابر دختران است اما میزان بروز آسم شدید در دختران و پسران یکسان است. در بزرگسالان زنان میزان آسم بیشتری نسبت به مردان دارند. همچنین آسم درجوانان شایعتر از افراد مسن است.
یکی از شایع ترین بیماری های مزمن در بین کودکان آسم است که اولین علائم آن تقریبا در ۵ سالگی به صورت عفونت های زیاد در دستگاه تنفسی نمود می کند. همچنین بزرگسالانی که در کودکی آسم نداشته اند نیز دچار آسم می شوند. ورزشکاران هم ممکن است پس از چندین سال تمرین بسیار فشرده، مخصوصاً هنگام تنفس هوای آلوده ، سرد یا خشک ، به آسم مبتلا شوند.
کرونا کرونای دلتا (علائم کرونای دلتا + تفاوت کرونا دلتا)
تشخیص آسم از دیگر بیماری ها
در آلرژی افراد با تغییر فصل یا نسبت به برخی مواد بی ضرر علائمی از جمله آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسه، سرفه، چشمانشان اشکآلود، خارش بینی گوش یا سقف دهان، قرمزی چشمان و… را نشان می دهند. اما در آسم خسخس سينه، سرفه، تنگي نفس، احساس فشار در قفسه سينه و … دیده می شود.
برخی علائم بیماری های تب یونجه، ذات الریه «پنومونی»، وجود لخته ی خون در ریه یا آمبولی ریوی، نارسایی احتقانی قلب و… ممکن است شبیه آسم باشند. برای تشخیص آسم از دیگر بیماری ها با مراجعه به پزشک آزمایش هایی انجام می شود تا از وجود یا عدم وجود آن در فرد مطمئن شوند. برخی از آزمایش ها برای تشخیص عبارت اند از :
- اسپیرومتری یا تست سنجش عملکرد ریوی
- آزمون تحریک برونش
- تست آسم ناشی از ورزش
- آزمایش های آلرژیک
- نوار قلب «ECG»
- سی تی اسکن ریه ها
درمان آسم
بهترین روش درمان آسم حذف عوامل تحریک کننده و مصرف دارو هایی است که پزشک با توجه به نوع آسم، سن و محرک های آسم تجویز می کند. همه افراد مبتلا به آسم داروهای یکسانی مصرف نمی کنند. داروهای مورد استفاده برای آسم عبارت اند از:
1. داروهای تسکین دهنده:
این داروها حاوی کورتیکواستروئیدهای استنشاقی هستند و آنها را گشادکننده برونش مینامند. به صورت استنشاقی «اسپری» مصرف میشوند و علائم حمله آسم را کنترل می کنند.
2. داروهای پیشگیرانه:
این داروها با کاهش التهاب در مجاری تنفسی باعث کاهش تحریک پذیری آنها میشوند و کمک می کنند درصورت بروز حمله، حملات خفیف تر و کمتری باشند.
3. داروهای اورژانسی:
این دارو ها در زمان بروز آسم حاد مصرف می شوند که می توانند مقادیر زیادی از دارو های تسکین دهنده یا ضد التهاب باشند.
درمان آسم بسیار مهم است زیرا افزایش شدید حملات می تواند کشنده باشد. ما می توانیم با درمان آسم و مصرف داروها تا حد امکان از ریه ها حفاظت کنیم، تا حدودی علائم را کنترل کنیم، از حملات زیاد پیشگیری کنیم و به سالم ماندن ریه ها کمک کنیم.
4.9/5 – (7 امتیاز)